گروه سیاسی: در روزهای پس از درگیری نظامی میان ایران و رژیم صهیونیستی، تحلیلها و شایعات متعددی پیرامون احتمال خروج ایران از معاهده NPT (پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای) مطرح شده است. به گزارش خبر گزاری ست نیوز صبح روز شنبه ۲۶ خرداد، همزمان با جلسه مجلس برای بررسی صلاحیت وزیر اقتصاد، شایعاتی در خصوص […]
گروه سیاسی: در روزهای پس از درگیری نظامی میان ایران و رژیم صهیونیستی، تحلیلها و شایعات متعددی پیرامون احتمال خروج ایران از معاهده NPT (پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای) مطرح شده است.
به گزارش خبر گزاری ست نیوز صبح روز شنبه ۲۶ خرداد، همزمان با جلسه مجلس برای بررسی صلاحیت وزیر اقتصاد، شایعاتی در خصوص تصویب طرح خروج ایران از NPT فضای رسانهای و سیاسی را تحتتأثیر قرار داد. این گمانهزنیها حتی به نشست خبری سخنگوی دولت نیز کشیده شد. در همین زمینه، علی بقایی در پاسخ به خبرنگاران گفت: «مجلس و وزارت خارجه در این زمینه هماهنگ هستند و اگر تصمیمی گرفته شود، با همکاری و همفکری این دو نهاد خواهد بود.» گرچه بقایی بهطور صریح خروج از NPT را تأیید نکرد، اما همین اظهارات، نگاه تحلیلگران سیاست خارجی را به خود جلب کرد.
از سوی دیگر، در نشست اضطراری شورای حکام که به درخواست ایران برگزار شد، نماینده جمهوری اسلامی، رژیم صهیونیستی را به «تروریسم دولتی» متهم کرد و با اشاره به نقش آمریکا، گفت: «ادامه روند فعلی، همکاری داوطلبانه ایران با آژانس را از توجیه خارج میکند. سکوت آژانس مقابل حملات اسرائیل نهتنها اعتبار آن را زیر سوال برده، بلکه موجب گستاختر شدن تلآویو نیز شده است.»
مجموع این تحولات، سوالاتی را درباره آینده روابط ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و پایبندی به تعهدات پادمانی ایجاد کرده است. جلال ساداتیان، تحلیلگر سیاسی و دیپلمات پیشین ایران در بریتانیا، در گفتوگو با فرارو به این موضوعات پرداخت.
تعیین راهبردهای هستهای باید در زمان مناسب صورت گیرد
ساداتیان با اشاره به گمانهزنیهای اخیر گفت: «چه زمانی که شایعه رای مجلس به خروج از NPT منتشر شد، چه حالا که این خبر تکذیب شده، دیدگاه من یکی است: چنین اقدامی میتواند بیش از آنکه به نفع ایران باشد، در جهت منافع غرب عمل کرده و به اهرم فشار تازهای علیه کشور تبدیل شود. تصمیمگیری در این سطح، باید با درایت شورای نگهبان، شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه انجام گیرد و نباید تحت تأثیر احساسات یا فضای هیجانی مقطعی باشد.»
وی ادامه داد: «اگر این تصمیم در زمانی نامناسب گرفته شود، اسرائیل از آن سود خواهد برد و منافع ملی ما آسیب میبیند. تصمیمها باید منطقی، نه احساسی اتخاذ شوند. بروز چنین تصمیمهای هیجانی از سوی نهادهایی مانند مجلس میتواند تبعاتی فراتر از تصور داشته باشد.»
ساداتیان تأکید کرد: «بهنظر من احتمال اینکه در شرایط فعلی تصمیمی برای خروج گرفته شود، پایین است. احتمال بیشتر آن است که پس از مشخص شدن نتیجه جنگ و نوع برخورد غرب، ایران تصمیم خود را درباره راهبردهای هستهای مشخص کند یا احتمالاً طرح خروج از NPT را بررسی نماید.»
وی همچنین با اشاره به تحولات دیپلماتیک افزود: «وزیر امور خارجه آلمان اخیراً اعلام کرده که تروئیکای اروپایی آمادگی گفتوگو با ایران را دارد. جالب آنکه همین کشورهای اروپایی تنها دو روز پیش از حمله به ایران، این گفتوگوها را لغو کرده بودند. شاید تصور آنها این بود که پس از حمله، ایران مجبور به گفتوگو خواهد شد، اما حالا که پاسخ ایران جدی و قاطع بوده، متوجه شدهاند که شرایط تغییر کرده است.»
هنوز مسیر مذاکره مسدود نیست؛ برای خروج از NPT زمان هست
این دیپلمات باسابقه افزود: «بخش زیادی از آنچه در جریان حمله اخیر اتفاق افتاد، ناشی از خرابکاری عوامل رژیم صهیونیستی بود نه توان واقعی نظامی آنها. بدون حمایت آمریکا و اروپا، وضعیت جنگ میتوانست برای نتانیاهو بهسرعت بحرانی شود. پاسخ سریع و مؤثر ایران به حملات نیز این پیام را به غرب رساند.»
او در ادامه اظهار داشت: «آمریکا و اروپا امروز با واقعیاتی متفاوت از پیشبینیهایشان مواجه هستند. حتی ترامپ نیز اخیراً از آمادگی برای بازگشت به میز مذاکره خبر داده است. اینها نشانههایی است که نشان میدهد خروج از NPT در شرایط فعلی میتواند اقدامی شتابزده و ناپخته باشد.»
ساداتیان با اشاره به واکنش سریع ایران به تجاوز اخیر گفت: «برخلاف گذشته که در قبال ترور سردار سلیمانی، مدتی برای پاسخ فاصله بود، اینبار ایران بلافاصله وارد فاز عملیاتی شد و نشان داد با رویکردی تازه به مقابله برخاسته است. عبور موفق از سامانههای دفاعی اسرائیل هم در این روند تأثیرگذار بود.»
در پایان، وی تاکید کرد: «معتقد نیستم که مسیر مذاکره کاملاً بسته شده باشد. هنوز فضا برای گفتوگو وجود دارد. تصمیم به خروج از NPT نباید عجولانه اتخاذ شود. ما برای این تصمیم همیشه زمان خواهیم داشت، اما اکنون باید هوشمندانه و دقیق عمل کنیم.»